Με αφορμή τον φετινό εορτασμό της επετείου των γεγονότων του Πολυτεχνείου, αξίζει να αναφερθούμε στην αλλαγή των κοινωνικών θεσμών και κυρίως στον εκδημοκρατισμό της Αστυνομίας.
Λόγω του ότι η Αστυνομία είναι ο πολιτικός θεσμός που βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη, οι ενέργειές της έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην συνείδηση των πολιτών και διαμορφώνουν εν πολλοίς την
αντίληψη της κοινωνίας για τον τρόπο που ασκείται η κρατική εξουσία. Άρα τίποτα δε θα μπορούσε να αλλάξει αν δεν άλλαζε ο τρόπος λειτουργίας των Σωμάτων ασφαλείας.
Ο τίτλος του άρθρου, μια παραλλαγή του γνωστού συνθήματος «ψωμί, παιδεία ελευθερία» που ακουγόταν τότε, επιλέχθηκε για να καταδειξει την μεγαλειώδη κοινωνική αλλαγή που έχει επιτευχθεί στις σχέσεις κοινωνίας-κράτους η οποία συντελέστηκε δια της ριζικής αλλαγής του τρόπου λειτουργίας των πολιτικών θεσμών, βασικός των οποίων είναι η Αστυνομία.
Είναι γνωστός ο σκοτεινός ρόλος που κλήθηκαν να υπηρετήσουν στην Ελλάδα- και αλλού-τα Σώματα Ασφαλείας.
‘Εγιναν το «σιδηρούν» και «μακρύ» χέρι του Κράτους στις μελανές σελίδες της Ιστορίας μας. Χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο περιστολής των ατομικών & κοινωνικών δικαιωμάτων, ως μέσο Κρατικής καταπίεσης και συντριβής κάθε έννοιας ελεύθερης και ανεμπόδιστης έκφρασης.
Από τότε, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι.
Η κοινωνία άλλαξε και απαίτησε να αλλάξουν ριζικά οι δομές των κοινωνικοπολιτκών θεσμών ώστε με σχέση αγαστή να προχωρήσει η συμπόρευση κοινωνίας-κράτους.
Ποιά ήταν όμως τα βήματα που οδήγησαν στην μετεξέλιξη της ΕΛ.ΑΣ.?
1. Ενοποίηση Αστυνομίας Πόλεων και Χωροφυλακής. Δια της ενοποίησης των δύο ξεχωριστών αλλά και ιδιαιτέρως ανταγωνιστικών το ένα προς το άλλο, Σωμάτων σε ένα Σώμα (ΕΛ.ΑΣ) και την υπαγωγή τους στο Υπουργείο Δημόσιας τάξης και τον αυστηρό έλεγχο του υπουργού, συνετρίβησαν τα αντιδημοκρατικά στοιχεία μέσα στην αστυνομία και ο πολιτικός έλεγχος των δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων λειτούργησε καθαρτικά.
2. Εισαγωγή στις σχολές της ΕΛ,ΑΣ μέσω Πανελληνίων εξετάσεων. Ο χώρος των Σωμάτων Ασφαλείας ήταν ο πρώτος που έσπασε το απόστημα του ρουσφετιού. Δια της εισαγωγής μέσω Πανελληνίων εξετάσεων σταμάτησε ο κομματικός έλεγχος όσων επιθυμούν να υπηρετήσουν στα Σώματα Ασφαλείας. Πλέον η σύνθεση τους είναι αντιπροσωπευτική της κοινωνίας. Οι αστυνομικοί είναι πραγματικά «παιδιά του λαού» μας, μια μικρογραφία του κοινωνικού «μωσαϊκού» που αποτελεί την Ελληνική κοινωνία. Είναι δηλαδή εκπρόσωποι όλων των Τάξεων και όλων των πολιτικών πεποιθήσεων. (Εκτός φυσικά των ακραίων που δεν αποδέχονται την Αστυνόμευση.)
3. Συνδικαλισμός στην Αστυνομία. Η ενοποίηση των Σωμάτων ασφαλείας είχε και μια ακόμα θετική εξέλιξη. Η συνδικαλιστική εκπροσώπηση των Αστυνομικών αφ ενός μεν έκανε την δική τους θέση πιο αξιοπρεπή στο εσωτερικό του Σώματος (μέχρι τότε ήταν αποδέκτες υπηρεσιακής αυθαιρεσίας) αφ εταίρου ενίσχυσε το δημοκρατικό τους φρόνημα και έθεσε τις δημοκρατικές διαδικασίες στο επίκεντρο της ζωής του αστυνομικού.
4. Διεύθυνση εσωτερικών υποθέσεων. Η Αστυνομία είναι το μοναδικό τμήμα του ευρύτερου δημοσίου τομέα που διαθέτει μηχανισμό αυτοκάθαρσης. Ο ενδοϋπηρεσιακός έλεγχος του αστυνομικού έργου θέτει περιορισμό σε αυθαιρεσίες και παράνομη/αντιδημοκρατική συμπεριφορά.
Είναι γεγονός ότι πλέον πολλές από αυτές τις εξελίξεις έχουν εκφυλιστεί. Ο Συνδικαλισμός οδήγησε στον κομματισμό, η εισαγωγή μέσω πανελληνίων οδήγησε στην είσοδο στο Σώμα ανθρώπων που είχαν καλή σχολική επίδοση αλλά όχι το ανάλογο φρόνημα.
Αυτή είναι η μοίρα των μεταρρυθμίσεων, σύντομα να χρειάζονται… μεταρρύθμιση!
Αυτή όμως είναι και μοναδική οδός για την κοινωνική πρόοδο.
Ας μη λησμονούμε ότι μόλις προ 4 δεκαετιών τα Σώματα ασφαλείας ήταν ο κοινωνικοπολιτικός «παρίας». Σήμερα αποτελούν δημοκρατικά δομημένους και ελεγχόμενους θεσμούς που τιμούν την Δημοκρατία και την Ιστορία μας.
Αυτή είναι μια μεγίστη κατάκτηση και είναι κρίμα να μην αναγνωριστεί μέσα στην θύελλα των δύσκολων καιρών που ζούμε…
[Ο Κωνσταντίνος Δούβλης είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας-Εγκληματολογίας (University of Essex, UK), ειδικευμένος σε θέματα Ασφάλειας, Αστυνομικού έργου και αντεγκληματικής πολιτικής στις ΗΠΑ (Loyola University of Chicago) ]
Πηγη : policenet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου